استفاده از قرص ضد بارداری در جامعه رواج دارد و این موضوع سبب شده است که با عوارض قرص ضد بارداری خانمها رو به رو باشند. مانند همه داروها، اثرات سودمند و خطرات بالقوهای وجود دارد که هر فرد را متفاوت تحت تاثیر قرار میدهد.
بیشتر بر این باورند که استفاده از قرص ضد بارداری یک هدف را دنبال میکند، آن هم جلوگیری از بارداری است. در مقایسه با سایر اشکال کنترل بارداری بسیار موثر است، اثرات آن فقط به پیشگیری از بارداری محدود نمیشود. در واقع، آنها حتی میتوانند برای کمک به درمان سایر مشکلات سلامتی مانند تسکین قاعدگی، تغییرات پوستی و موارد دیگر مورد استفاده قرار گیرند.
آشنایی با عوارض قرص ضد بارداری
در ادامه به بررسی عوارض قرص ضد بارداری میپردازیم. پیشنهاد میکنیم قبل از مطالعه ادامه مطلب مقاله طراحی دارو چیست را مطالعه کنید.
سیستم تناسلی
تخمدانها به طور طبیعی هورمونهای زنانه استروژن و پروژسترون را تولید میکنند. هر یک از این هورمونها را میتوان به صورت مصنوعی ساخته و در داروهای ضد بارداری استفاده کرد. سطوح بالاتر از حد طبیعی استروژن و پروژسترون مانع از ترشح تخمک در تخمدان میشود. بدون تخمک، اسپرم چیزی برای بارور کردن ندارد. همچنین پروژستین مخاط دهانه رحم را تغییر میدهد و آن را غلیظ و چسبناک میکند و همین امر باعث میشود اسپرم به سختی راه خود را به داخل رحم پیدا کند.
دردهای قاعدگی کمتر
هنگام استفاده از برخی از داروهای ضد بارداری هورمونی ممکن است دورههای سبکتر و کوتاهتر و کاهش دردهای قاعدگی و علائم قبل از قاعدگی را تجربه کنید. این اثرات یکی از دلایلی است که برخی از زنان به طور خاص برای اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD) که یک شکل جدی از PMS است، از کنترل بارداری استفاده میکنند. برخی از زنان مبتلا به آندومتریوز نیز برای کاهش علائم درد از کنترل بارداری استفاده میکنند.
کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان ها
استفاده از داروهای ضد بارداری مبتنی بر هورمون حتی میتواند خطر ابتلا به سرطان آندومتر، کولورکتال و تخمدان را کاهش دهد. زنانی که از داروهای ضد بارداری خوراکی استفاده میکنند یا مصرف کرده اند، خطر ابتلا به سرطان آندومتر را حداقل تا ۳۰ درصد کاهش میدهند. با مصرف طولانیتر داروهای ضد بارداری خوراکی، این خطر کاهش مییابد و حتی سالها پس از قطع مصرف قرصهای ضد بارداری خوراکی، محافظت ادامه مییابد. خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ با استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش مییابد.
با این حال، خطر ابتلا به سرطان سینه و دهانه رحم در زنانی افزایش مییابد که از قرصهای ضد بارداری خوراکی استفاده میکنند.
لکه بینی بین پریودها
قرصهای کنترل بارداری فواید زیادی دارد اما میتوانند عوارض قرص ضد بارداری نیز ایجاد کنند. لکه بینی بین قاعدگیها که به آن خونریزی ناگهانی نیز میگویند، در کسانی که کنترل بارداری هورمونی دارند، شایع است.
لکه بینی با انواع قرصهای ضد بارداری شایعتر است. کنترل بارداری ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز ایجاد کند. عوارض جانبی باروری هنگامی که بدن شما در حال تطبیق با داروهای ضد بارداری خوراکی است عبارتند از:
- از دست دادن قاعدگی (آمنوره) یا خونریزی اضافی؛
- تحریک واژن؛
- حساسیت سینه؛
- بزرگ شدن سینه؛
- وزن تغییر می کند.
مشکلات قلبی عروقی
برای برخی زنان، عوراض قرض ضد بارداری طوری است که بر روی فشار خون آنها تاثیر میگذارد. این عوارض میتوانند شما را در معرض خطر لخته شدن خون قرار دهند. این عوارض جانبی در اکثر زنان غیرمعمول هستند، اما زمانی که رخ دهند، به طور بالقوه بسیار جدی هستند. به همین دلیل است که روشهای کنترل بارداری نیاز به تجویز و نظارت معمول دارند. اگر مشکلات زیر را تجربه میکنید پس از مصرف قرص به دکتر مراجعه کنید:
- درد قفسه سینه؛
- مشکل تنفس؛
- سردرد بد ناگهانی؛
- درد ناگهانی در پشت یا فک همراه با حالت تهوع، مشکل تنفس یا تعریق.
نوسانات خلقی
برخی از زنان ممکن است در هنگام مصرف قرصهای ضد بارداری دچار تغییرات خلقی و افسردگی شوند. از آنجایی که بدن برای حفظ تعادل هورمونی کار میکند، این امکان وجود دارد که وارد کردن هورمونها اختلال ایجاد کند و باعث تغییر در خلق و خو شود.
عوارض جانبی مربوط به خلق و خو ممکن است در زنانی که قبلا دورههای افسردگی را تجربه کرده اند، شایعتر باشد. اما مطالعات کمی در مورد اثرات بهداشت روانی کنترل بارداری بر روی زنان و رفاه آنها وجود دارد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ روی نمونه کوچکی از ۳۴۰ زن سالم مورد بررسی قرار گرفت و دریافت که داروهای ضد بارداری خوراکی به طور قابل توجهی باعث کاهش رفاه کلی میشوند.
میگرن
استروژن ممکن است حملات میگرنی را تشدید کند، اگر قبلا آنها را تجربه کرده باشید. برای برخی از زنان، مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی میتواند منجر به بهبود علائم میگرن شود. اما برای دیگران، مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی ممکن است خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش دهد:
- سکته؛
- بیماری های قلبی عروقی؛
- ترومبوز سیاهرگی عمقی؛
- لخته شدن خون.
تغییر اشتها
برخی از زنان در حین مصرف داروهای ضد بارداری هورمونی تغییراتی در اشتها و وزن خود تجربه میکنند. اما مطالعات یا شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد کنترل بارداری باعث افزایش وزن میشود. تحقیقات نشان میدهد که کنترل بارداری بعید است که باعث تغییر وزن شوند.
حالت تهوع
برخی از زنان که از داروهای ضد بارداری استفاده میکنند ممکن است عوارض جانبی از جمله حالت تهوع و نفخ را تجربه کنند. وقتی بدن شما به هورمونهای اضافی عادت میکند، پس از چند هفته کاهش مییابد. مصرف قرص همراه با غذا ممکن است به رفع حالت تهوع کمک کند. تغییر به یک قرص با استروژن کمتر نیز ممکن است کمک کند. در صورت درد شدید، استفراغ یا زردی پوست و چشم (یرقان) به پزشک مراجعه کنید. ادرار تیره یا مدفوع روشن نیز میتواند نشانهای از عوارض جانبی جدی باشد.
آکنه
برای بسیاری از زنان، کنترل بارداری میتواند آکنه را بهبود بخشد. طبق گفته انجمن پوست آمریکا، قرصهای ضد بارداری خوراکی یک درمان موثر برای موارد زیر است:
- ندول ها و کیست های آکنه؛
- دانه های سر سیاه؛
- سرسفید؛
- جوش ها.
از سوی دیگر، برخی دیگر ممکن است جوشهای آکنه را تجربه کنند یا اصلا متوجه تغییری نشوند. سطح بدن و هورمون هر زن متفاوت است، به همین دلیل است که پیش بینی عوارض جانبی در نتیجه کنترل بارداری دشوار است.
رشد مو
گاهی اوقات، داروهای کنترل بارداری باعث رشد غیرعادی مو میشوند. با این حال، معمولا کنترل بارداری در واقع به رشد موهای ناخواسته کمک میکند. داروهای ضد بارداری درمان اصلی هیرسوتیسم هستند، وضعیتی که باعث رشد موهای زبر و تیره روی صورت، پشت و شکم میشود.
اگر احساس میکنید که کنترل بارداری فعلی برای شما مناسب نیست، با پزشک خود صحبت کنید. صراحت و صادق بودن در مورد عوارض قرص ضد بارداری و احساسی که در شما ایجاد میکند اولین گام برای دریافت دوز و نوع مناسب مورد نیاز است.
سخن پایانی
خانمها معمولا از پد واژینال و داروهای ضد باداری استفاده میکنند که در این مطلب سعی کردیم مهمترین عوارض قرصهای ضد بارداری بیان کنیم.
اطلاعات کامل این مطلب را در اینفوگرافی ها آماده کرده ایم: