فرمولاسیون عطر و ادکلن
یکی از مسیرهای پر درآمد در حوزه کازمتیک تولید عطر و ادکلن میباشد که در صورت آنالیز این بازار متوجه رقابت سنگین و حتی ورشکستی خیلی از افراد میشوید.
به نظر شما هزینه راهاندازی خط تولید عطر و ادکلن چقدر میباشد؟ در این بازار حتی رقمهای
- 10 میلیارد
- 1 میلیارد
- 100 میلیون
و… شنیده میشود. اما کدام یک صحیح است!
راهاندازی خط تولید عطر و ادکلن با زیر صد میلیون هم میشود انجام داد؛ ولی به طور معمول سرمایهای بین 100 الی 300 میلیون نیاز میباشد. اما چرا خیلی از افراد با ورود به دنیای عطر ورشکسته شدهاند؟
و یک موضوع جالبتر اینکه چرا افراد مشهور همانند رونالدو، علی دایی، نوید محمدزاده و بقیه وارد این حوزه میشوند. حتی افرادی که قصد پولشویی دارند و پولهای کثیفی که از جاهای مختلف به دست آوردهاند وارد صنعت عطر و ادکلن میکنند.
هدلینگ بیوکمپ در این مقاله با توجه به تجربیات خود در زمینه فرمولاسیون و تولیدات محصولات آرایشی و بهداشتی به بررسی
- انواع عطر و ادکلن
- تاریخچه عطر و ادکلن
- فرمولاسیون عطر و ادکلن
- عوامل مهم در جذابیت عطر و ادکلن
- شرکتهای ایرانی تولیدکننده عطر و ادکلن
- تأثیر عطر و ادکلن بهعنوان برندینگ
می پردازد.
تاریخچه عطر و ادکلن
در اتاقهای کمنور معابد باستانی مصر، جایی که عود مانند زمزمههای خدایان فراموششده در هوا پخش میشد، عشق بشریت با عطر آغاز شد.
استفاده از عطر به هزاران سال پیش باز میگردد و نمونههایی از عطرها در مصر باستان، امپراتوری روم و امپراتوری ایران کشف شده است و باعث شده است که ردیابی تکامل آنها در فرهنگها و دورههای زمانی مختلف بسیار جذاب باشد.
مصر باستان
اولین نمونه ها از عطر به مصر باستان بر میگردد که برای مراسم های مذهبی و اهداف دارویی استفاده میشدند. کلمه عطر از عبارت لاتین “per” به معنای ” کامل” و “fumus” به معنای “دود” گرفته شده است.
فرانسویها بعداً به بوهایی که از سوزاندن بخور ایجاد میشد، نام «پرفیوم» دادند. در واقع، جایگزین عطر و ادکلن ، بخور بود که حدود 4000 سال پیش توسط مصریان باستان ساخته شد.
مصریان عطرهایی را از مواد طبیعی مانند گل و گیاهان درست میکردند و حتی یک کتاب عطرسازی به نام Ebers Papyrus ایجاد کردند که حاوی دستورالعمل هایی برای عطرها و پمادهای مختلف است و دستورالعمل هایی در مورد چگونگی استخراج اسانس از گیاهان ارائه میدهد.
اروپای قرون وسطی
در قرونوسطی، عطرسازی عمدتاً یک صنعت اروپایی بود. در این دوره بود که مفهوم عطرسازی مدرن ظهور کرد. عطرسازان شروع به استفاده از الکل بهعنوان پایهای برای عطرهای خود کردند که باعث پخش بوی بهتر اسانس در ترکیبات عطر میشد. آنها همچنین با ترکیب مواد طبیعی با ترکیبات مصنوعی، عطرهای جدیدی ایجاد کردند. شهر Grasse در فرانسه به مرکزی برای تولید عطر تبدیل شد و تا به امروز به همین شکل باقیمانده است.
پیشینه تولید عطر در فرانسه
فرانسه پیشرو در بازار بینالمللی عطر است و عطرهای تولید شده در این کشور حدود 30 درصد از سهم جهانی را به خود اختصاص می دهند. اما چگونه به این جایگاه رسیدند؟
عطر اگرچه اختراع فرانسویان نیست، اما بدون شک آن را بهعنوان بخشی از هویت خود درآوردهاند و برخی از مشهورترین عطرها و ادوپرفیوم های جهان را تولید میکند.
پاریس و گراس در پروانس مراکز اصلی تولید عطر در فرانسه هستند و به طور گسترده بهعنوان پایتختهای جهانی رایحه شناخته میشوند.
از هر کسی بخواهید نام یک برند عطر را بگوید، شانس این وجود دارد که شانل، دیور، ایو سن لوران یا گرلن اولین نامهایی باشند که به ذهنشان میرسند
در اواسط دهه 1500، گراس یکی از بدبوترین شهرهای کشور فرانسه بود. صنعت چرم سازی یا دباغی هوا را با بوی بدی پر می کرد که به طور سرسختانه به هر چیزی که از چرم ساخته شده بود می چسبید. برای پنهان کردن این بو تولیدکنندگان روی دستکش های چرمی عطر را اسپری می کردند که باعث پر فروش شدن دستکش های چرمی نیز شد.
مانند اکثر اروپاییان آن زمان، فرانسویها نیز به دلیل حمامنکردن بوی خوبی نمیدادند. لویی چهاردهم در تمام زندگی خود فقط سه بار حمام کرد. جای تعجب نیست که صنعت عطر فرانسه نیز برای ازبینبردن بوی انسان به وجود آمد. دربار فرانسه اولین دربار بود که ایده عطر زدن خود و همه چیز اطراف خود را پذیرفت.
معرفی شرکتها و برندهای معروف دنیا
در قرنهای هجدهم و نوزدهم، با تأسیس چندین خانه عطر مهم مانند شانل (Chanel)، گرلن (Guerlain) و هوبیگانت (Houbigant)، فرانسه به رهبر جهانی صنعت عطر تبدیل شد. این شرکتها با خلق عطرهای جدید و معرفی روشهای جدید تولید، دنیای عطر را متحول کردند.
هوبیگانت (Houbigant)
برند عطر «هوبیگانت» در سال ۱۷۷۵ توسط «ژان – فرانسوا هوبیگانت» در پاریس تأسیس شد. او کار خود را با دستکش سازی آغاز کرد، اما به سرعت به دلیل عطرهای لوکس خود به شهرت رسید. او اولین کسی بود که از گل رز و یاسمن در عطرهایش استفاده کرد
شنل (Chanel)
برند عطر شنل در سال ۱۹۲۱ توسط طراح مد، کوکو شنل، تأسیس شد. اولین عطر این برند، «شنل شماره ۵» در همان سال به بازار عرضه شد و بهسرعت به یکی از مشهورترین و نمادینترین عطرهای جهان تبدیل گردید. Chanel No5 اولین عطری بود که با استفاده از اصول شیمیایی مدرن ساخته شد و همچنین اولین عطری بود که حاوی مواد مصنوعی بود.
لانکوم (Lancôme)
برند عطر لانکوم در سال ۱۹۳۵ توسط آرمند پتیجان، کارمند سابق شرکت عطر کوتي، تأسیس شد. پتیجان آرزوی خلق یک برند جدید آرایشی و بهداشتی لوکس را داشت که ظرافت فرانسوی را با نوآوری علمی ترکیب کند. او نام برند را “لانکوم” به یاد خرابههای قلعهای، Le Château de Lancosme که در تعطیلات در حومه فرانسه دیده بود، انتخاب کرد.
لانوین (Lanvin)
برند عطر لانوین در سال 1924 توسط ژان لانوین، طراح مد فرانسوی، تأسیس شد. لانوین از سال 1909 به طراحی لباس مشغول بود، اما تا دهه 1920 تصمیم نگرفت که تجارت خود را به صنعت عطر گسترش دهد. اولین عطر لانوین، “My Sin”، در سال 1924 به بازار عرضه شد و به موفقیت فوری رسید
دیپتیک (Diptyque)
این برند در پاریس توسط سه دوست در سال ۱۹۶۱ تأسیس شد و ابتدا کار خود را با فروش لوازمخانگی و پارچه آغاز کرد، اما بهمرور به ساخت عطر و محصولات مراقبتی شخصی نیز روی آورد. عطرهای دیپتیک با استفاده از مواد اولیه باکیفیت و تلفیق سنت و مدرنیته شناخته شدهاند
سیسلی (Sisley)
این برند در سال ۱۹۷۶ توسط هوبرت دورنانو، تاجر و کارآفرین فرانسوی، تأسیس شد و در ابتدا بر مراقبت از پوست تمرکز داشت. بااینحال، در سال ۱۹۹۰ اولین عطر خود، “Eau du Soir” را به بازار عرضه کرد که به موفقیت فوری دستیافت
ایو سن لوران (YSL)
این برند که با نام ایو سن لوران نیز شناخته میشود، در سال ۱۹۶۴ توسط طراح مد فرانسوی ایو سن لوران و پیر برژ، تأسیس شد. این برند فعالیت خود را با اولین عطر خود، Y، آغاز کرد و پس از آن عطرهای موفق دیگری را در طول سالها به بازار عرضه کرد.
عوامل مهم در جذابیت بوی عطر و ادکلن
- انتخاب درست رایحهها
- ماندگاری و خط بو
- بستهبندی
انتخاب رایحه
مانند یک قطعه موسیقی، عطرها ظرافتهای زیادی دارند. جذابیت هر عطری در ترکیبات رایحههای آن نهفته است. عطر هنگام استفاده روی پوست با نتهای اولیه شروع میشود، سپس با ملایم شدن نتهای میانی حس بویایی را کامل میکند و در نهایت جای خود را به نتهای پایه میدهد.
نت اولیه چیزی است که در اولین نمونهبرداری از عطر آن را استشمام میکنید. این فقط 5 تا 10 دقیقه طول می کشد. آنها معمولا سبک، تازه و مرکباتی مانند لیمو، ترنج و اسطوخودوس هستند.
برای اینکه واقعاً بفهمید آیا یک عطر برای شما مناسب است، باید به قلب یا نت میانی آن برسید. معمولاً حدود 20 دقیقه طول می کشد.
ماندگاری و سیلاژ
هنر و علم عطرسازی در این است که مواد را به نسبت و ترتیب درست با هم مخلوط کند. پرفیومر یا شخصی که عطر را ایجاد میکند، باید بین شدت، پیچیدگی و ویژگی عطر و همچنین سازگاری مواد تشکیلدهنده تعادل ایجاد کند. عطرساز همچنین باید از آکورد اصلی هرم پیروی کند که یک ساختار رایج برای ترکیب عطر است. زیرا تمام این موارد در ماندگاری و خط بوی عطر یا همان سیلاژ تأثیرگذار است.
وقتی وارد اتاقی میشوید یا از کنار شخصی عبور میکنید اولین چیزی که متوجه میشوید بویی است که به جا مانده است. در فرمولاسیون عطر باید با مخلوطکردن مواد به یک تعادل نسبی مناسب بین ماندگاری و خط بو رسید؛ زیرا این دو مورد با همدیگر متناقض هستند. عطرهایی که خط بوی خوبی دارند معمولاً ماندگاری پایینتری داشته و بلعکس.
بسته بندی
با تنوع گسترده عطر و ادکلن در بازار، بستهبندی جذاب و منحصربهفرد میتواند بهعنوان نقطه تمایز محصول عمل کند و در جلبتوجه مشتریان از لحاظ بصری در قفسههای شلوغ فروشگاهها نقش مؤثری داشته باشد.
فرمولاسیون عطر و ادکلن
در سالهای اخیر، فرمولاسیون عطر و ادکلن به سمت پایداری، استفاده از مواد طبیعی و حتی استفاده از علم طراحی دارو در تولید عطر کشیده شده است. بسیاری از پرفیومرها (سازنده عطر) در حال حاضر از مواد طبیعی و ارگانیک استفاده میکنند و عطرهایی ایجاد کردهاند که مطابق با ترجیحات فرهنگی مختلف باشد.
چه مواردی در فرمولاسیون عطر و ادکلن تأثیرگذار است؟
- حلال عطر
- پایدارکننده یا فیکساتیو عطر
- نوع اسانس
- PH
نقش پرفیومر در ساخت عطر
همانطور که یک نوازنده خوب به یک گوش خوب نیاز دارد، یک پرفیومر نیز به بینی خوبی نیاز دارد. عطرساز هنرمندی است که عطر را با ترکیب اسانسهای طبیعی و مصنوعی که اغلب بهعنوان “نت” یا “overtones” نامیده میشوند ایجاد میکند. این فرد باید شناخت عمیقی از خواص و ویژگیهای مواد مختلف داشته باشد
فرایند ایجاد یک عطر شامل مراحل متعددی از جمله راه اندازی خط تولید عطر و ادکلن، انتخاب مواد اولیه عطر و فرمولاسیون است. عطرساز باید فاکتورهای مختلفی مانند مخاطب هدف، بازار هدف و روندهای صنعت را در نظر بگیرد.
فرمولاسیون انواع عطر و ادکلن
عطرها بر اساس میزان اسانس و فرمولاسیونی که در خود دارند به 5 دسته تقسیم می شوند.
- اکسترا پرفیوم یا عطر خالص
- ادوپرفیوم (EDP)
- ادو تویلت (EDT)
- ادکلن (EDC)
- او فرش (EF)
فرمولاسیون اکسترا پرفیوم یا extrait de parfum
پرفیوم که بهعنوان عطر خالص نیز شناخته میشود، بالاترین غلظت اسانس را دارد. پرفیوم حاوی 40 تا 50 درصد عطر است. اکسترا پرفیوم ها به دلیل غلظت بالا و حالت روغنی که دارند از بین تمام رایحهها بیشترین ماندگاری را دارند و معمولاً بین شش تا هشت ساعت میباشد.
افرادی که پوست حساسی دارند ممکن است با پرفیوم بهتر کنار بیایند؛ زیرا الکل بسیار کمتری نسبت به سایر انواع عطر دارند و در نتیجه احتمال خشکی پوستشان کمتر است. این نوع عطرها برای بدن مناسب هستند و در صورت استفاده روی لباس حالت لکه ایجاد میکنند.
فرمولاسیون ادوپرفیوم یا Eau de parfum
ادوپرفیوم بهطورکلی دارای غلظت اسانس بین 15 تا 20 درصد است. به طور متوسط، ادو پرفیوم چهار تا پنج ساعت ماندگاری دارد. همچنین به طور کلی از پرفیوم ارزان تر است و غلظت الکل آن نسبت به پرفیوم بیشتر است. ادو پرفیوم یکی از رایج ترین انواع عطر است و برای استفاده روزمره مناسب است.
فرمولاسیون ادو تویلت یا Eau de toilette
ادو تویلت دارای غلظت رایحه بین 5 تا 15 درصد است. عطر EDT معمولاً دو تا سه ساعت ماندگاری دارد. برخی ادو تویلت را مخصوص لباس روز و ادو پرفیوم را مخصوص لباس شب میدانند. اصطلاح ادو تویلت از اصطلاح فرانسوی “faire sa toilette” به معنای آمادهشدن گرفته شده است.
فرمولاسیون ساخت ادکلن یا Eau de cologne
ادکلنها بهطورکلی حاوی 5 تا 10 درصد اسانس و غلظت بالایی از الکل را دارند. رایحه آن فقط تا دو ساعت ماندگاری دارد و در بطری های بزرگتر عرضه میشود و باید مقدار بیشتری از عطر استفاده شود. نت های ادکلن معمولا بیشتر از مرکبات میباشد.
فرمولاسیون او فرش یا Eau fraiche
او فرش که به آب شیرین نیز ترجمه میشود شبیه به ادکلن است و رایحه آن بهطورکلی تا دو ساعت ماندگاری دارد. ادو فرش غلظت عطر کمی دارد، اما حاوی مقدار زیادی الکل نیست. در کنار عطر، بقیه ادو فرش بیشتر آب است.
علاوه بر انواع عطرهای ذکر شده در بالا، اسپریها، افترشیو ها و انواع دیگر عطرها نیز موجود است
در بحث اسپریها ما سه نوع اسپری داریم:
- بادی میس که جایگزین عطر و ادکلن هستند و بوی قوی دارند
- اسپریهای بدن که معمولاً بعد از استحمام یا برای گرفتن بوی عرق بدن استفاده میشود.
- بادی اسپلش ها حس خنکی به بدن میدهد و کلاً فرمولاسیون آن فرق میکند
راهنمای انتخاب عطر خنک برای فصل تابستان
تابستان یکی از آن زمانهایی از سال است که مردم برای تفریح و معاشرت زیاد بیرون میروند؛ اما گرمای تابستان طاقتفرسا است و گاهی اوقات با عرقکردنهای ناخودآگاه همراه است به همین دلیل بههمراهداشتن یک عطر و ادکلنی که حس شادابی، خنکی و سبکی را در فرد ایجاد کند یکی از الزامات فصل تابستان است
عطر خنک چیست؟
عطرهای خنک دستهای از عطرها هستند که با رایحههای شاداب، تازه و گاه تلخ و مرکباتی، حس خنکی و طراوت را به ارمغان میآورند. این عطرها معمولاً از اسانسهای طبیعی برگرفته از گیاهان، میوهها، گلهای معطر، رایحههای دریایی تهیه میشوند که طبع خنک و ملایمی دارند و به دلیل ویژگیهای نشاطآورشان، آنها را برای استفاده در روز یا هوای گرمتر مناسب میسازد
فرمولاسیون عطرهای خنک
نتهای اولیه: نتهای اولیه فرمولاسیون عطرهای خنک معمولاً شامل رایحههای مرکبات، دریایی یا میوهای خنک هستند. این نتها اولین رایحهای هستند که به مشام میرسند و حس خنکی و شادابی را القا میکنند.
نتهای میانی: نتهای میانی عطرهای خنک باید از گلهای خنک، گیاهان معطر یا رایحههای دریایی تشکیل شده باشند. این نتها به ماندگاری عطر کمک میکنند و عمق و پیچیدگی به رایحه آن میبخشند.
نتهای پایه: نتهای پایه در فرمولاسیون عطر خنک باید گرم و ملایم باشند تا از تندی و تیزی رایحه اولیه بکاهند و حس تعادل و آرامش را به ارمغان بیاورند.
رایحههای رایج در فرمولاسیون عطرهای خنک
- مرکبات: لیمو، ترنج، گریپفروت، پرتقال، نارنگی
- دریایی: اقیانوس، شور، جلبک دریایی، اوزون
- گیاهی: نعناع، رزماری، اسطوخودوس، ريحان
- گلی خنک: یاس بنفش، زنبق، ماگنولیا، نیلوفر آبی
راهنمای انتخاب عطر خنک
انتخاب عطر خنک فقط به انتخاب رایحهای که دوست دارید مربوط نمیشود؛ بلکه یافتن عطری است که گرما و واکنشهای شیمایی بدن شما را در فصل تابستان تکمیل کند. در اینجا چند نکته کلیدی وجود دارد:
غلظت عطر
ادوتویلت (EDT) و ادکلن برای تابستان ایدهآل هستند. غلظت سبکتر آنها به این معنی است که در گرما کمتر آزاردهنده میشوند
مواد تشکیلدهنده
عناصری مانند ترنج، لیمو، نعناع و خیار اثر خنککننده و تردی ارائه میدهند.
سلیقه خود را بشناسید
به رایحههای مختلف علاقه دارید؟ رایحههای مرکباتی را میپسندید یا رایحههای دریایی؟ رایحههای گلی را ترجیح میدهید یا رایحههای گیاهی؟ شناخت سلیقه خود به شما کمک میکند تا عطری را انتخاب کنید که از آن لذت میبرید.
به مناسبت توجه کنید
برای چه موقعیتی به دنبال عطر خنک هستید؟ برای استفاده روزمره، محل کار، مهمانی و یا ورزش؟ انتخاب عطر مناسب برای هر موقعیت میتواند به شما در داشتن ظاهری آراسته و متناسب کمک کند.
پوست خود را بشناسید
نوع پوست شما در ماندگاری عطر تأثیرگذار است. اگر پوست چربی دارید، عطرهایی را انتخاب کنید که پایه الکلی قویتری دارند.
شرکتهای ایرانی تولیدکننده عطر و ادکلن
تولید و فرمولاسیون محصولات آرایشی بهداشتی از جمله عطر و ادکلن در ایران زمینهای بیش از هزار سال دارد و حتی دانشمندان ایرانی زیادی درگذشته به پیشرفت صنعت عطر کمک کردهاند که نامشان برجایمانده است. امروزه نیز شرکتها و برندهای زیادی در ایران به تولید عطر و ادکلن مشغول هستند که معروفترین آنها شامل موارد زیر میباشد.
- شرکت عطر پایتخت
- شرکت پارس شیمی
- شرکت پدیده شمیم قائم
- شرکت نگین رنگ و بوی
- شرکت رز سام پری فام
- شرکت بازرگانی صفارزاده
- شرکت آرامیس کیمیا
عطر و ادکلن بهعنوان برندینگ شخصی
عطرها از دوران باستان بخشی جداییناپذیر از تمدن بشر بودهاند. امروزه ادکلن و عطر یک کالای لوکس و نوعی وسیله برای ابراز وجود بهحساب میآیند.
در سالهای اخیر عطر و ادکلن نیز برای برندسازی شخصی استفاده شده است و حتی افراد مشهوری در کشور خودمان همانند علی دایی، مهران مدیری، نوید محمدزاده و… برندهای مخصوص به خود را دارند.
ادکلن به دلیل اینکه جز محصولات لوکس میباشد بیشتر افراد جذب برند و تبلیغات این محصول هستند و خیلی از شرکتهای تولید عطرسازی به سراغ افراد مشهور و معروف میروند تا با اسم آنها ادکلن بزنند؛ چون مخاطب میخواهد مثل این افراد لوکس باشد.
و برای اینکه یک محصول حس لوکس بودن داشته باشد معمولاً یا در کناردست افراد مشهور قرار میدهند همانند جانی دپ برای برند دیور (Dior)، یا بهصورت غیرمستقیم در سریال یا موضوعات حاشیه تا مخاطب جذب آن شود.
تأثیر عطر در برندینگ تجاری و خرید مشتریان
حس بویایی بیشتر از هر حس دیگری قدرت زنده کردن گذشته را دارد. پیامهای بویایی مستقیماً به ناحیهای از مغز که تعیینکننده احساسات، خلاقیت و حافظه است هدایت میشوند؛ بنابراین، یک بو میتواند فوراً احساس یا خاطرهای از یک رویداد را در فرد ایجاد کند.
امروزه عطر و ادکلن در مسیرهای تبلیغاتی و برندینگهای تجاری قرار گرفتهاند؛ به این صورت که خیلی از شرکتها به کاتالوگهای خود عطر و اسانس مخصوص خود را زده تا وقتی کاتالوگ باز میشود پخش شود و در ذهن مخاطب ماندگار شود.
یا خیلی از فروشگاهها یا غرفههای نمایشگاهها عطر مخصوص به خود را دارند که با ورود به محیط شان می توان آن رایحه را حس کرد و بعضی از اسانس ها برای اینکه بر فروش بیشتر محصولات تأثیرگذار باشند فرموله شدهاند.
نتیجه گیری
عطر و ادکلن چیزی فراتر از یک محصول هستند، عطر و ادکلن نهتنها راهی برای خوشبو کردن، بلکه راهی برای داشتن احساس خوب و خوب زندگیکردن است. یک پرفیومر متخصص با یک فرد عادی که عطرسازی در خانه انجام میدهد تفاوت دارد؛ زیرا یک آدم حرفهای به بازار تسلط دارد و تمام شرایط حتی نوع خورد و خوراک را در نظر میگیرد.
در صنعت تولید لوازم آرایشی به خصوص عطر و ادکلن مهمترین مورد فروش این محصولات میباشد. زیرا در یک مواردی برند بودن از کیفیت خود محصول ارزشش بیشتر است. شما حتی اگر بهترین فرمولاسیون عطر و ادکلن را داشته باشید اما برای فروش و کسب درآمد این محصول استراتژی نداشته باشید با شکست مواجه میشوید.
قبل از شروع فرایند طراحی فرمولاسیون عطر و ادکلن بهتر است با افراد و مجموعه هایی که در زمینه خرید و فروش اسانس ، طراحی اسانس ، تولید عطر و ادکلن تجربه دارند مشورت داشته باشید تا بر اساس بازار و مخاطب هدف ساخت ادکلن و عطر را انجام دهید.