این روزها یکی از بیماریهایی که رشد بسیار چشمگیری داشته است، قارچ ناخن میباشد که مشکلات فزایندهای را برای افراد ایجاد کرده است. آمارها از ابتلای بیش از 59 درصد از بانوان و 69 درصد از آقایان به عفونت قارچی ناخن خبر میدهد. همچنین مطالعات نشان میدهد که در حدود 51 درصد از عفونتهای قارچی ناخن مربوط به درماتوفیتها، 46 درصد کاندیدا آلبیکنس، 3 درصد کپکها و 30 درصد اونیکمایکوزیسها میباشد. این بیماری به شکل یک لکه سفید یا زرد در زیر نوک ناخن دست یا پا دیده میشود. بروز عفونت قارچی با سن، جنس، وضعیت بهداشتی و عوامل محیطی و آب و هوایی ارتباط دارد. به طوری که در افرادی که به خاطر نوع شغلشان، پوست و ناخنهایشان در معرض شستشوی بیش از حد با آب و سایر شوبندهها قرار میگیرد، افرادی که به مدت طولانی دستکش به دست دارند مانند کادر درمان و یا پاهایشان بیش از حد معمول در کفش باقی مانند ورزشکاران میماند، و بانوانی که علاقه به استفاده بیش از حد از لاک ناخن و یا کاشت ناخن دارند بیشتر از سایز افراد در معرض آلودگی قارچی و باکتریایی مرتبط با ناخن هستند.
این روز ها شیوع کرونا تاثیرات زیادی بر زندگی ما داشته است که استفاده از ماسک، دستکش، ضدعفونی کننده ها را در زندگی ما افزایش داده است، به طوری که طبق آمارها فروش این محصولات میلیاردها دلار افزایش داشته است در ایران نیز طبق اطلاعات خبر گذاری ها 2.5 برابر تولید الکل، 8 برابر تولید ضد عفونی کننده ها، 30% تولید صابون های دستشویی، 15%تولید دستکش های طبی افزایش یافته است. استفاده طولانی مدت ضد عفونی کننده های الکلی و همچنین استفاده پیش از حد از دستکشها رطوبت محیط پوست دست و اطراف ناخن را برای مدت زمان طولانی فراهم میکند و این شرایط مطلوبتری را برای رشد باکتری و قارچ فراهم می کند بر همین اساس آمارها از افزایش 10 درصدی ابتلا به عفونتهای قارچی ناخن نسبت به دو سال اخیر خبر میدهد.
از رایجترین داروهایی که برای عفونت ناخن تجویز میشود میتوان به اکونازول، تربینافین، آمورولفین و نیستاتین اشاره کرد که هر کدام از این موارد میتواند عوارض مختلفی را برای فرد ایجاد کنند. مطالعات میدانی ما نشان میدهد که برای تشخیص و در مان عفونتهای قارچی هزینهای بیش از 2 میلیون تومان در سال نیاز است که این میزان براساس نوع و میزان عفونت میتواند افزایش پیدا کند.
با توجه به تمام موارد ذکر شده تیم تحقیق و توسعه (R&D) بیوکمپ با همراهی تیم طراحی دارو (Drug design) تصمیم بر آن گرفتند تا راهی برای پیشگیری از عفونتهای ناخن با منشا قارچی بیابند. از آنجایی که یکی از راههای پیشگیری از ابتلا به عفونتهای ناخن استفاده از محصولات بهداشتی ضد عفونی کننده دست و ناخن میباشد؛ بنابراین تیم تحقیق و توسعه (R&D) در این پروژه صنعتی شروع به بررسی تمام برندهای محصولات ضد عفونی کننده دست و محلولهای ناخن به ویژه محصولاتی با خاصیت ضد قارچی کردند. به همین منظور بیش از 60 برند ضد عفونی کننده و 40 برند محلول آنتی میکروبیال ناخن بررسی شد. در بین این برندها محصولات گیاهی زیادی به چشم میخورد که رایجترین گیاه مورد استفاده در آنها گیاه آلوئهورا بود که دارای خاصیت آبرسانی و همچنین آنتیمیکروبی قوی است.
پس از بررسیهای بیشتر تیم تحقیق و توسعه (R&D) و طراحی دارو شرکت بیوکمپ تصمیم بر فرموله محلول آنتیمیکروبیال ناخن با کارایی ضد قارچی بر پایه
ترکیبات گیاهی موجود در ایران با روش نوین طراحی دارو گرفتند. در این مسیر با استفاده از پایگاه دادهها و ابزارهای طراحی دارو مانند PDB، Swiss model، Uniprot، spdbv و … مهمترین پروتئین مشترک در چرخه رشد هر سه قارچ رایج در عفونتهای قارچی ناخن مشخص و مهمترین جایگاه فعال آن توسط نرمافزارهای آنلاین طراحی دارو شناسایی شد. سپس با استفاده از روش غربالگری مجازی در طراحی دارو بیش از 200 ماده موثره گیاهی با خاصیت ضد قارچی انتخاب شدند. سپس لیگاندهای مورد نظر از نظر فارماکوکینتیکی توسط نرم افزارهای آنلاین طراحی دارو مانند admetSAR و… آنالیز شدند و ترکیبات نهایی با استفاده از داکینگ مولکولی (Molecular Docking) از نظر قدرت مهارکنندگی پروتئین توسط لیگاند (فارماکودینامیک) آنالیز شدند. همچنین گیاهان منتخب در این پروژه صنعتی از نظر در دسترس بودن، قیمت عصاره، سرطانزایی، جهشزایی، حساسیت پوستی و نفوذ پوستی و … آنالیز و با گیاه آلوئهورا مقایسه شدند. در نهایت محصول مورد نظر با استفاده از تکینیکهای مورد نظر فرموله و با فرموله بهترین و رایجترین محصول موجود در بازار مقایسه شدند.