اگزما و خشکی پوست

اگزما نوعی بیماری پوستی است که در اثر خشکی بیش از حد پوست ایجاد می‌شود. افرادی که دچار اگزما و یا خشکی بیش از حد پوست می‌شوند، علائمی مانند خارش شدید، تورم، قرمزی و پوست ریزی را تجربه می‌کنند. خشکی پوست یکی از مشکلاتی است که بیشتر افراد دنیا را با هر نژاد و سن و جنسیتی در گیر خود کرده است. همان‌طور که در جدول زیر مشاهده می‌کنید، میزان بروز اگزما در زنان و در رده سنی 30 تا 39 سال بیشتر از آقایان در همین رده سنی است.

جدول 1: میزان ابتلا به اگزما و خشکی پوست براساس سن و جنس
تفکیک جمعیت بر اساس جنسیت		تفکیک جمعیت بر اساس سن		میزان ابتلا به اگزما و خشکی پوست
جنسیت	تعداد (نفر)	سن (سال)	تعداد بانوان (نفر)	تعداد (نفر)
بانوان	40800000	0-9	5886270	882940
		10-19	5902208	1180441
		20-29	5829213	2914606
		30-39	8318153	4159076
		40-49	6169612	3084806
		50-59	4329093	2164546
		بالای 60	4365451	1091322
آقایان	44200000	0-9	6296455	629645
		10-19	6197453	929617
		20-29	6022663	1806798
		30-39	8483893	2545167
		40-49	6386293	1915887
		50-59	4430001	1329000
		بالای 60	6383242	1276648
کل			85000000	25910499

 

آمار بروز اگزما:

بر اساس مطالعات انجام شده میزان اگزما در 20-35 درصد اطفال و 30 درصد افراد بالغ گزارش شده است. همچنین این بیماری به طور میانگین 35 درصد بیماری‌های پوستی را تشکیل می‌دهد و نسبت شیوع آن در بانوان دو برابر آقایان است. با توجه به مطالعات انجام شده، در گروه‌های شغلی مختلف آمار مبتلایان به اگزما متفاوت است به طوری که بیش از 30 درصد از کادر درمان، 40 درصد در افراد خانه‌دار مشاهده شده است. همچنین در مطالعه‌ای دیگر نشان داده شده است که 20 درصد از نوزادان و کودکان 1-6 سال، 50 درصد از زنان 20-40 سال و 30 درصد از مردان 20-60 سال دارای بیماری اگزما دارند.

عوامل ایجاد اگزما و خشکی پوست

خشکی پوست می‌تواند در اثر عوامل مختلفی مانند شرایط آب و هوایی سرد و خشک، کم آبی، آلودگی هوا، استفاده بیش از حد از شوینده‌ها مانند صابون، استفاده بیش از حد از ترکیبات ضد عفونی‌کننده پوست مانند الکل، بیماری‌های مختلف مانند اگزما و …ایجاد شود

تغییرات آب و هوایی:

به دلیل ورود ایران به دوره خشکسالی و کم بودن میزان بارندگی‌ها  (کاهش 50 درصدی بارش‌ها نسبت به دو سال گذشته) و همچنین شرایط جغرافیایی، شرایط آب و هوایی ایران به سمت هوای سرد و خشک رفته است.

شست و شوی بیش از حد دست‌ها:

بیشتر صابون‌ها و مواد شوینده موجود در بازار به دلیل دارا بودن ترکیبات صابونی سبب خشکی بیش از حد پوست می‌شود. ترکیبات صابونی مانند سدیم استئارات و سدیم پالمیتات به دلیل دارا بودن pH قلیایی می‌توانند به شدت پوست را خشک و آسیب پذیر کنند. در طی دو سال اخیر آمارها نشان داد که میزان مواد شوینده مانند صابون در حدود 60 درصد افزایش یافته است. همان‌طور که در شکل زیر مشاهده می‌کنید، میزان خرید صابون در سبد خرید لوازم بهداشتی ایرانی‌ها سهم بزرگ را دارد.

بیماری کرونا:

همچنین به دلیل شیوع بیماری کرونا در دو سال اخیر، میزان مصرف مواد ضد عفونی‌کننده پوست مانند الکل تا 8 برابر و همچنین مصرف شوینده‌هایی مانند صابون‌ها به اندازه 4 برابر افزایش یافته است. شستشوی مکرر دست‌ها با مواد شوینده و استفاده بیش از حد از ضد عفونی‌کننده‌ها سبب از بین رفتن فلور میکروبی طبیعی پوست و همچنین پروتئین‌های موجود در سلول‌های اپیدرمی پوست می‌شود، در نتیجه این امر، میزان نفوذپذیری پوست نسبت به عوامل بیماری‌زا افزایش پیدا می‌کند و همچنین سبب خشکی بیش از حد پوست و در نهایت بیماری اگزما و آلرژی پوستی می‌شود. آمارها نشان می‌دهد که میزان خشکی پوست و اگزما در طی دو سال اخیر در حدود 20 درصد افزایش یافته است. همچنین میزان کهیر و آلرژی پوستی نسبت به سه سال گذشته 15 درصد افزایش یافته است. مطالعات نشان می‌دهد که در پی تداوم این شرایط در طی سه سال آینده با سونامی بیماری‌های پوستی به خصوص اگزما مواجه خواهیم شد.

جدول 2.   عوامل تاثیر گذار بر ضعف سیستم ایمنی
عامل		سال 1390	سال 1400	مشکل	تعداد (نفر)
رژیم بد غذایی و یا فقر غذایی	سرانه مصرف گوشت قرمز	24 کیلوگرم	6 کیلوگرم	کمبود سلنیوم	7650000
				کمبود آهن	27598362
				کمبود منیزیم	4250000
				کمبود B12	37852000
	سرانه مصرف گوشت ماهی	27 کیلوگرم	12 کیلوگرم	کمبود ویتامین‌ D	76500000
				کمبود ویتامین E	34000000
	سرانه مصرف گوشت مرغ	25 کیلوگرم	35 کیلوگرم	بیشتر از سرانه مصرف جهانی
	سرانه مصرف لبنیات	127 لیتر	110 لیتر	کمبود کلسیم	72250268
	سرانه مصرف حبوبات	6 کیلوگرم	10 کیلوگرم	بیشتر از سرانه مصرف جهانی
	سرانه مصرف کربوهیدرات (برنج، ماکارونی)	30 کیلوگرم	38 کیلوگرم	افزایش چاقی	52745000
				افزایش کلسترول	39125375
	سرانه مصرف قند و شکر	28 کیلوگرم	36 کیلوگرم	پیش دیابتی	21315104
				افزایش دیابت	8526041
افسردگی	زنان بالای 20 سال		32 درصد		27200000
	مردان بالای 20 سال		23 درصد		19550000
استرس و اضطراب	زنان بالای 20 سال		20 درصد		8160258
	مردان بالای 20 سال		30 درصد		12240986
دخانیات	زنان بالای 20 سال		2 درصد		1700000
	مردان بالای 20 سال		11 درصد		9350000

 

هزینه درمان اگزما:

میزان هزینه‌ای که یک فرد باید برای درمان بیماری‌های پوستی مانند اگزما، کهیر، پسوریازیس و خارش پوست و… هزینه کند حدودا بیش از دو میلیون تومان در سال است. این هزینه‌ها بستگی به نوع دارو، برند پماد موجود در ایران و پیشرفت بیماری متفاوت است و حتی می‌تواند در برخی مواقع تا 65 میلیون تومان در سال نیز برسد.

بررسی محصولات:

با توجه به تمام موارد ذکر شده تیم تحقیق و توسعه (R&D) بیوکمپ با همراهی تیم طراحی دارو (Drug design) و فرمولاسیون لوازم آرایشی و بهداشتی تصمیم بر آن گرفتند تا راهی برای پیشگیری از خشکی پوست و اگزما هوا پیدا کنند. از آنجایی که یکی از محصولات پرکاربرد و موثر برای شستشوی پوست به جهت رفع آلودگی‌های محیطی، صابون‌ها هستند؛ تیم تحقیق و توسعه (R&D) تصمیم به هدایت پروژه صنعتی در مسیر فرموله صابون‌های درمانی گرفتند. در این بخش تیم تحقیق و توسعه (R&D) شروع به بررسی صابون‌های مختلف موجود در بازار ایران کردند. در این پروژه بیش از 100 برند داخلی و خارجی صابون‌ها بررسی شدند که 50 درصد موارد دارای خاصیت نرم‌کنندگی و ضداگزما بودند. همچنین بیش از 85 درصد این محصولات بر پایه ترکیبات گیاهی فرموله شده بودند و روغن زیتون و نارگیل از رایجترین ترکیبات مورد استفاده در آن‌ها بوده است.

طراحی دارو و فورمولاسیون:

پس از بررسی‌های بیشتر تیم تحقیق و توسعه (R&D) و طراحی دارو شرکت بیوکمپ تصمیم بر فرموله صابون درمانی با خاصیت ضد اگزمایی بر پایه گیاهان دارویی ایرانی با روش نوین طراحی دارو گرفت. در این مسیر با استفاده از پایگاه داده‌ها و ابزارهای طراحی دارو مانند PDB، Swiss model، Uniprot، spdbv و … مهمترین پروتئین را که در اگزما و التهاب نقش داشت مشخص و مهمترین جایگاه فعال آن توسط نرم‌افزارهای آنلاین طراحی دارو شناسایی شد. سپس با استفاده از روش غربالگری مجازی در طراحی دارو بیش از 300 ماده موثره‌ گیاهی با خاصیت ضد التهابی، نرم کنندگی و آبرسانی انتخاب شدند. سپس لیگاندهای مورد نظر از نظر فارماکوکینتیکی توسط نرم افزارهای آنلاین طراحی دارو مانند admetSAR و… آنالیز شدند و ترکیبات نهایی با استفاده از داکینگ مولکولی (Molecular Docking) از نظر قدرت مهارکنندگی پروتئین توسط لیگاند (فارماکودینامیک) آنالیز شدند. همچنین گیاهان منتخب در این پروژه صنعتی از نظر نحوه کشت در مناطق مختلف ایران، دسترسی آسان به آن، روش عصاره‌گیری و قیمت آن‌ها، سرطانزایی، جهش‌زایی، حساسیت پوستی و عبور از سد خونی مغزی و … آنالیز و با ترکیبات موجود در روغن زیتون و نارگیل مقایسه شدند. در نهایت محصول مورد نظر با استفاده از تکینیک‌های مورد نظر فرموله و با فرموله بهترین و رایجترین محصول موجود در بازار مقایسه شدند.

 

 

نمودارهای بررسی فارماکوکینتیکی ترکیبات با استفاده از نرم افزارهای آنلاین pKCSM و admetSAR