به گزارش بیوکمپ مرکز تخصصی ژنتیک و بیوانفورماتیک در ایران؛ سلول درمانی شاخه ای از پزشکی ترمیمی است که در آن از تزریق سلول های فرآوری شده در خارج از بدن برای ترمیم بافت و یا اعضای بیمار استفاده می گردد.
مطالعات صورت گرفته اخیر نشان می دهد که از سلول درمانی نه تنها در بیماری های خونی بلکه در سایر بیماری هایی که علت اصلی آن ها از دست دادن بخشی از عملکرد بافتی است نیز میتوان استفاده کرد(مانند سلولهای عصبی و ماهیچه ای که پس از تولد دیگر تکثیر نشده و در صورت آسیب ترمیم نخواهند شد).در این روش درمانی بعد از مشخص شدن منبع سلولی که ممکن است مغز استخوان ،قلب،بافت عصبی،ویا سایر بافت ها باشد،ابتدا یک نمونه از بافت مورد نظر تهیه شده و سپس سلول های درمان کننده آن جدا شده و با توجه به نیاز بیمار و همچنین سلول های بدست آمده ممکن است که در نهایت سلول ها با یا بدون کشت در غضروف مورد نظر تزریق شوند تا موجب ترمیم و افزایش عملکرد بافت آسیب دیده گردد.
در سلول درمانی با توجه به نوع بیماری میتوان از هر دو نوع سلول بدنی و یا سلول بنیادی استفاده نمود. اما در سال‌های اخیر تمایل به استفاده از سلولهای بنیادی(که اغلب تمایز نیافته و به عبارتی سلول مادر هستند)در بیماری‌های همراه با تخریب بافتی افزایش یافته است.
سلول های بنیادی
به سلول هایی که دو ویژگی تکثیر و تبدیل به سایر سلول ها را با هم دارند،سلول های بنیادی گفته میشود که عمده ترین منابع آن ها در حال حاضر عبارتند از:
۱)سلول های بنیادی جنین:که از جنین های آزمایشگاهی (۱۰تا ۱۲ روز)قبل از مرحله لانه گزینی جدا شده و به دست می آیند. سلول های بنیادی جنین سقط شده ،که از جنین های ۶ تا ۱۰ هفته ای که به دلیلی غیر از بیماری سقط می شوند به دست می آید.۲)سلول های بنیادی جفت:که از ضمائم جفت بعد از تولید جدا شده و تکثیر می یابند.
۳)سلول های بنیادی خون بند ناف:که از خون بندناف که بعد از تولد در بافت های بند ناف جریان دارد جدا شده و ذخیره میگردد.
۴)سلول های بنیادی ویژه بافت:که بعد از تولد از هر بافت دارای قدرت ترمیم و به طور عمده مغز استخوان جدا می شود.
۵)سلول های خودی : در صورتی که سلول تزریق شده از خود بیمار بدست آمده باشد به آن سلول خودی یا اتولوگ گفته میشود.
۶)سلول های غیر خودی:درصورتی که سلول تزریق شده از یک فرد دهنده به غیر از خود بیمار بدست آمده باشد به آن سلول غیرخودی یا آلوژن گفته میشود.
